ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ ΑΡΘΡΟΠΛΑΣΤΙΚΩΝ
Όταν κατόπιν μιας μη επιτυχημένης επέμβασης αρθροπλαστικής ισχίου ή γόνατος κρίνεται ότι χρειάζεται νέα χειρουργική επέμβαση, τότε μιλάμε για Αναθεώρηση Αρθροπλαστικών.
Μάλιστα, τα τελευταία χρόνια έχει αυξηθεί δραματικά η συχνότητα περιστατικών αρθροπλαστικών που χρήζουν αναθεώρησης. Πρέπει να σημειωθεί ότι η Αναθεώρηση Αρθροπλαστικών είναι πολύ πιο απαιτητική και σύνθετη επέμβαση εν συγκρίσει με την αρχική αρθροπλαστική. Στην πράξη αυτό σημαίνει ότι για να αποδειχθεί επιτυχής η αναθεώρηση χρειάζεται ένας πολύ έμπειρος χειρουργός, καθώς επίσης εξαντλητική προετοιμασία και προεγχειρητική μελέτη. Ειδικότερα, τις περισσότερες φορές απαιτείται προετοιμασία με πολλά και ποικίλα υλικά, προκειμένου να επιλυθεί κάθε ενδεχόμενο πρόβλημα το οποίο θα ανακύψει διεγχειρητικά.
Για να προτείνει ο χειρουργός ορθοπαιδικός Αναθεώρηση Αρθροπλαστικών, πρέπει η άρθρωση να έχει καταστεί μη λειτουργική και ο ασθενής να νιώθει πόνο και να παρουσιάζει δυσκαψία ή/και οίδημα.
Στην πλειονότητα των περιστατικών που καταγράφονται και χρήζουν αναθεώρησης, εντοπίζονται τρεις μείζονες αιτίες:
- Περιπροθετικό κάταγμα
- Φλεγμονή-μόλυνση
- Άσηπτη χαλάρωση
Περιπροθετικό Κάταγμα
Ως περιπροθετικό κάταγμα ορίζεται αυτό που προκαλείται στην περιοχή πρόσθεσης εμφυτεύματος μετά από αρθροπλαστική, που προκαλείται κατόπιν τραυματισμού, με αποτέλεσμα να σπάει το οστό πέριξ της πρόσθεσης. Είναι χαρακτηριστικό ότι το περιπροσθετικό κάταγμα παρατηρείται ακόμα και σε νέους ασθενείς με δυνατά οστά, αν και σπανιότερα σε σχέση με τις μεγαλύτερες ηλικίες. Στις τελευταίες τα οστά είναι οστεοπορωτικά και συνεπώς ευάλωτα σε κατάγματα.
Το περιπροθετικό κάταγμα μπορεί να αποδειχθεί δεινή επιπλοκή, η οποία παρουσιάζεται τις περισσότερες φορές μετά από χειρουργική επέμβαση αρθροπλαστικής γόνατος ή ισχίου και η αποκατάστασή της είναι σύνθετη διαδικασία που απαιτεί εκτενή και απαιτητική χειρουργική θεραπεία.
Η συχνότητα εκδήλωσης της εν λόγω επιπλοκής κυμαίνεται μεταξύ 0,3% και 5% μετά από την αρχική ολική αρθροπλαστική, αλλά εκτοξεύεται κατόπιν επέμβασης αναθεώρησης.
Συνολικά το περιπροθετικό κάταγμα δύναται να συμβεί στις εξής περιπτώσεις:
- Μεσούσης της αρχικής επέμβασης ολικής αρθροπλαστικής και συγκεκριμένα στο στάδιο της εμφύτευσης των υλικών. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτού του ενδεχόμενου είναι να σπάσει το μηριαίο οστό, ενώ εμφυτεύεται η πρόσθεση του μηριαίου.
- Κατόπιν πτώσης ή άμεσης πλήξης σε επόμενο της επέμβασης χρόνο.
Ποιοι είναι όμως οι κύριοι λόγοι που μπορούν να οδηγήσουν σε διεγχειρητικό περιπροθετικό κάταγμα κατά τη διάρκεια της αρχικής επέμβασης;
- Η κακή ποιότητα του οστού εξαιτίας οστεοπόρωσης
- Η λανθασμένη επιλογή πρόθεσης
- Οι βίαιοι ή και λανθασμένοι χειρισμοί του ορθοπαιδικού
- Η δυσκολία πρόσβασης εξαιτίας της προσπέλασης που επιλέγει ο ιατρός, κάτι το οποίο αποτελεί συχνό μειονέκτημα των προσπελάσεων στα χειρουργεία ελάχιστης επεμβατικότητας που προβλέπουν μικρές τομές
Στην περίπτωση που το περιπροθετικό κάταγμα συμβεί σε επόμενο χρόνο μετά την επέμβαση, οφείλεται συνήθως στα ακόλουθα αίτια:
- Χαλάρωση της πρόσθεσης η οποία δεν αντιμετωπίζεται εγκαίρως με αναθεώρηση
- Εξασθένηση της ποιότητας του οστού εξαιτίας φλεγμονής ή του προχωρημένου της ηλικίας
- Εξαιτίας βίαιου ατυχήματος και συνεπακόλουθης κάκωσης
- Λανθασμένη αρχική τοποθέτηση της πρόσθεσης (π.χ. κακή επιλογή μεγέθους πρόσθεσης ή τοποθέτηση σε αξονική παρέκκλιση)
Ο γενικός κανόνας πάντως ορίζει ότι οι ηλικιωμένοι και όσοι αντιμετωπίζουν περίπλοκα προβλήματα υγείας ή δυσκολία στην κίνηση, είναι πιο ευάλωτοι στα περιπροθετικά κατάγματα.
Φλεγμονή-μόλυνση της αρθροπλαστικής
Η μόλυνση της νέας άρθρωσης από μικρόβια ή από έναν λοιμογόνο παράγοντα οδηγεί στη σηπτική χαλάρωσή της, η οποίακαταγράφεται κυρίως μετά από μερικές ημέρες έως εβδομάδες από το χειρουργείο. Σε αυτή την πρώιμη, όπως ονομάζεται, σηπτική χαλάρωση ο ιατρός οφείλει να προχωρήσει στη σωστή διάγνωση και λάβει άμεσα ριζικά μέτρα. Ειδικότερα απαιτείται επιμελής χειρουργικός καθαρισμός και έκπλυση σε συνδυασμό με την κατάλληλη αγωγή, ώστε να διασωθεί η άρθρωση.
Εντούτοις, στην περίπτωση που η μόλυνση-φλεγμονή εκδηλωθεί αρκετό διάστημα μετά το χειρουργείο, ακόμη και χρόνια αργότερα, τότε ο λοιμογόνος παράγοντας προέρχεται από άλλο όργανο ή σημείο του σώματος (π.χ. ουρολοίμωξη) και μεταφέρεται με το αίμα. Σε αυτό το πλαίσιο, η απομάκρυνση των παλιών εμφυτευμάτων είναι επιβεβλημένη, ενώ σε επόμενο χρόνο μπορεί να γίνει αντικατάστασή τους.
Τούτων δοθέντων οι ασθενείς που υποβάλλονται σε αρθροπλαστική οφείλουν να βρίσκονται σε εγρήγορση, όταν αντιληφθούν ή υποψιαστούν ότι έχουν υποστεί φλεγμονή ή όταν το ανοσοποιητικό σύστημά τους είναι εν γένει εξασθενημένο.
Άσηπτη Χαλάρωση
Η τρίτη συχνότερη αιτία που απαιτεί Αναθεώρηση Αρθροπλαστικών είναι η άσηπτη χαλάρωση, δηλαδή όταν ολόκληρη η νέα άρθρωση ή ένα τμήμα της έχει απωλέσει τη σταθερότητά και την πρόσφυσή της με το οστό, στο οποίο έγινε η εμφύτευση.
Μια λανθασμένη τοποθέτηση ή ένας τραυματισμός μπορούν να οδηγήσουν σε Άσηπτη Χαλάρωση ακόμη και τα πρώτα χρόνια μετά τη χειρουργική επέμβαση, παρότι αυτό το ενδεχόμενο παρατηρείται σπάνια. Συνήθως, η Άσηπτη Χαλάρωση παρουσιάζεται τις περισσότερες φορές αρκετά χρόνια μετά την πρώτη επέμβαση. Η ηλικία του ασθενούς όταν υποβλήθηκε στην πρώτη επέμβαση, η εργασία και οι δραστηριότητες που ασκεί, το βάρος του και βέβαια χαρακτηριστικά της πρόθεσης που έχει εμφυτευθεί στον ασθενή διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στο πότε θα εκδηλωθεί η εν λόγω επιπλοκή.